Her yıl binlerce meslek lisesi mezunu sınavsız geçiş hakkını kullanarak üniversiteli olmaktadır. Sizlerden gelen e-postalar doğrultusunda bu konuda ulaşılabilir yeterli döküman olmadığını fark ettik. Öncelikle sınavsız geçişle ilgili tanımlayıcı
bilgilere

SINAVSIZ GEÇİŞ NEDİR? 4702 sayılı.

Her yıl binlerce meslek lisesi mezunu sınavsız geçiş hakkını kullanarak üniversiteli olmaktadır. Sizlerden gelen e-postalar doğrultusunda bu konuda ulaşılabilir yeterli döküman olmadığını fark ettik. Öncelikle sınavsız geçişle ilgili tanımlayıcı bilgilere

SINAVSIZ GEÇİŞ NEDİR?

4702 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değiştirilen 2547 sayılı Kanun’un 45. maddesi, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim ön lisans programlarına sınavsız olarak yerleştirilebileceği hükmünü getirmiştir. Bu yasa maddesiyle öğrenciler kendi alanlarındaki ön lisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir.

METEB NEDİR?

METEB, bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir. Her ilde bir mesleki ve teknik eğitim bölgesi bulunmaktadır. İfadeden de anlaşılacağı üzere Ankara, Bayburt veya Tunceli birer METEB bölgesidir. METEB’in en önemli özelliği sınavsız geçişlerde adayın mezun olduğu bölümün bulunduğu il hangisiyse o ildeki tercih edilebilecek önlisans programlarında önceliğin o METEB bölgesi içinde olanlarda olmasıdır. Yani Turizm bölümü mezunuiki öğrenci de Ankara’da bir okulu seçmişse diğer koşullar saklı olmak kaydıyla Ankara ilinde ortaöğretimi okuyan öğrenci önceliklidir. ÖSYM Tercih klavuzunda Tablo 3A’da yer alan sınavsız geçişin yapılabileceği bölümler METEB’lere göre sıralanmışlardır.

SINAVSIZ GEÇİŞ ÖNCELİKLERİ NELERDİR?

ÖSYM öğrencileri sınavsız olarak önlisans programlarına yerleştirirken onları birtakım önceliklere göre sıralandırır. Bu öncelik durumu sınavsız geçişin kilit noktasıdır. Öncelikler nelerdir?

1. Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir.

2. Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi,çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında verilir.

3. Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir.

4. Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi, METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP8Ortaöğretim Başarı Puanı) ’si yüksek olan

5. Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük) olana öncelik verilir.

Sıralamadan da anlaşılacağı üzere birinci öncelik yeni mezunlardadır. Yani 2012 üniversite yerleştirmelerinde öncelik 2012 yılında mezun olacak öğrencilerdedir. 2012’de mezun olan tüm öğrenciler yerleştirildikten sonra sıra 2011 yılında mezun olanlara geçmekte, sonrasında yıllara göre bu durum devam etmektedir. Bu açıdan öğrencilerin haklarını kullanabilmeleri açısından mezun oldukları yıl yapacakları tercihlerde dikkatli olmaları gerekmektedir.

Bölümü tercih eden adayların mezuniyet yılları aynı ise bu kez okulun türüne bakılır. Bu sıralama Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi şeklinde yapılır. 2012’de mezun olmuş adaylar içerisinde Anadolu statülü okullardan mezun olanların önceliği söz konusudur.

Bu iki kriterin de aynı olması durumunda METEB’ten bahsederken sözünü ettiğimiz öncelik devreye girer ki aynı METEB bölgesi içinde olanların önceliği vardır.

Bütün bunların aynı olması durumunda adayların OBP’lerine bakılır OBP’si yüksek olan aday önceliklidir.

Bütün bunların aynı olması durumunda bölüme yerleştirilecek adayın tespiti yaşa göre yapılır ve yaşı küçük olan aday tercih edilir.
*****

ÖSYM TERCİH KLAVUZUNDA SINAVSIZ GEÇİŞ BÖLÜMLERİ

Tercih dönemlerinde öğrencilerle yapılan görüşmelerden edinilen tecrübelerle hem genel ve akademik lise mezunlarının hem de meslek liselilerin Sınavsız Geçişle girilen bölümler konusunda sıkıntı yaşadıkları görülmüştür. ÖSYM Tercih Klavuzunun TABLO 3 A olarak adlandırılan bölümü Merkezi Yerleştirme İle Girilen Önlisans Bölümleri’ne ayrılmıştır. Resimde Adana METEB bölgesi içinde bulunan Çukurova Üniversitesi Adana Meslek Yüksek Okulu Bilgisayar Programcılığının yerleştirme öncelikleri kırmızı olarak işaretlenmiştir. Burada 10,3,D,92 ifadeleri yer almaktadır. 10 adayın 2010 yılında mezun olan bir aday olduğunu ifade etmektedir, 3 adayın Meslek lisesi mezunu olduğunu, D adayın METEB bölgesi olan Adana ilinin dışından olduğunu ve 92 adayın OBP’sini ifade etmektedir.

Yeşil olarak ifade edilen puanlar adayları çoğu zaman yanıltmaktadır. Özellikle meslek liseli olmayan adaylar yeşil alandaki ifadeye bakarak o bölümle ilgili bir fikre varmaktadırlar. Fakat eğer yerleştirme öncelikleriyle ifade edilen sütunda yukarıdakine benzer veriler varsa o bölüme meslek liseli olmayanların yerleşmeleri çok zordur. Adayların buna dikkat etmeleri gerekir.

ÖNCELİKLERİN BASAMAK BASAMAK AÇIKLAMASI

1.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Anadolu Teknik Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.

2.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Anadolu Teknik Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.

3.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Teknik Lise, Anadolu Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.

4.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesi dışındaki son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında,-

5.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.

6.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.

7.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Anadolu Teknik Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOPB sırasında.

8.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Anadolu Teknik Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

9.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Teknik lise, Anadolu Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

10.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

11.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

12.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

Şeklinde yerleştirmeye devam edilecektir.
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan veya mezun olabilecek durumda olan adayların kendi alanları dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim programları ile tüm lisans programlarına yerleştirilmelerinde, bu adayların 2012-ÖSYS puanları kullanılacaktır.

İki yıllık veya önlisans olarak tabir edilen bölümler çoğunlukla meslek lisesi bölümlerinin devamı olarak düşünülerek açılmış bölümlerdir. Bölümlerin amacı iş piyasasının ihtiyaç duyduğu ara eleman ihtiyacının giderilmesidir. İki yıllık bölümlere nasıl yerleşilir,tercih yaparken nelere dikkat etmeli, hangi bölümlere ek puan verilmek ve popüler ve iş garantisi olan iki yıllık bölümleri hangileridir?

ÖNLİSANS (İki Yıllık) BÖLÜMLERE NASIL YERLEŞTİRME YAPILIR?

İki yıllık tabir edilen önlisans programlarına yerleştirmelerde 3 tip tercih söz konusu:

Meslek Liselilerin kendi alanlarına sınavsız geçişleriMeslek liseli olmayanların 2 yıllık tercihleriMeslek Liselilerin kendi alanları dışındaki 2 yıllık tercihleri

1: Meslek Lisesi Mezunları İçin
4702 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değiştirilen 2547 sayılı Kanun’un 45. maddesi, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim ön lisans programlarına sınavsızolarak yerleştirilebileceği hükmünü getirmiştir. Bu yasa maddesiyle öğrenciler kendi alanlarındaki önlisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir.
ETEB, bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir. Her ilde bir mesleki ve teknik eğitim bölgesi bulunmaktadır. İfadeden de anlaşılacağı üzereAnkara, Bayburt veya Tunceli birer METEB bölgesidir. METEB’in en önemli özelliği sınavsız geçişlerde adayın mezun olduğu bölümün bulunduğu il hangisiyse o ildeki tercih edilebilecek önlisans programlarında önceliğin o METEB bölgesi içinde olanlarda olmasıdır. Yani Turizm bölümü mezunuiki öğrenci de Ankara’da bir okulu seçmişse diğer koşullar saklı olmak kaydıyla Ankara ilinde ortaöğretimi okuyan öğrenci önceliklidir. ÖSYM Tercih klavuzunda Tablo 3A’da yer alan sınavsız geçişin yapılabileceği bölümler METEB’lere göre sıralanmışlardır.

ÖSYM öğrencileri sınavsız olarak önlisans programlarına yerleştirirken onları birtakım önceliklere göre sıralandırır. Bu öncelik durumu sınavsız geçişin kilit noktasıdır. Öncelikler nelerdir?

1. Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir.

2. Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi,çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında verilir.

3. Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir.

4. Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi, METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP8Ortaöğretim Başarı Puanı) ’si yüksek olan

5. Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük) olana öncelik verilir.

Sıralamadan da anlaşılacağı üzere birinci öncelik yeni mezunlardadır. Yani 2012 üniversite yerleştirmelerinde öncelik 2012 yılında mezun olacak öğrencilerdedir. 2012’de mezun olan tüm öğrenciler yerleştirildikten sonra sıra 2011 yılında mezun olanlara geçmekte, sonrasında yıllara göre bu durum devam etmektedir. Bu açıdan öğrencilerin haklarını kullanabilmeleri açısından mezun oldukları yıl yapacakları tercihlerde dikkatli olmaları gerekmektedir.

Bölümü tercih eden adayların mezuniyet yılları aynı ise bu kez okulun türüne bakılır. Bu sıralama Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi şeklinde yapılır. 2012’de mezun olmuş adaylar içerisinde Anadolu statülü okullardan mezun olanların önceliği söz konusudur.

Bu iki kriterin de aynı olması durumunda METEB’ten bahsederken sözünü ettiğimiz öncelik devreye girer ki aynı METEB bölgesi içinde olanların önceliği vardır.

Bütün bunların aynı olması durumunda adayların OBP’lerine bakılır OBP’si yüksek olan aday önceliklidir.

Bütün bunların aynı olması durumunda bölüme yerleştirilecek adayın tespiti yaşa göre yapılır ve yaşı küçük olan aday tercih edilir.

2 YILLIK POPÜLER BÖLÜMLER

Sıkça sorulan soruların başında 2 yıllık popüler bölümler gelmektedir. Öğrenciler bu bölümlerin hangileri olduklarını merak ederken bir gerçeği göz ardı etmektedirler. Hepsi için söylenmese de meslek alanlarındaki başarı kişinin yeterliliğine de bağlıdır. Mezun olduğu alanla ilgili yeterli bilgiye sahip olanlar kendi akranlarına göre elbette farklı değerlendirileceklerdir. Bu hem meslekteki başarı için hem de Dikey Geçiş Sınavı için söz konusudur. Toptan kötü veya toptan iyi demek bu anlamda yanıltıcıdır. Örneğin Turizm okumak kimine çok cazip gelirken bazısı için işsiz kalmak demektir. Turizmden çok iyi kazanç elde edenler olduğu gibi işsiz gezenler de vardır.

Buna rağmen bazı bölümler için piyasanın açığının bulunduğu bilinmektedir. Özellikle at işletmeciliği ve antrenörlüğü bölümüm bunun için iyi birörnektir. Atçılık işletmeciliğinde akademik eğitim almış kişi açığı bulunmaktadır. Bu alanda çalışanların aylık kazancı 3000-5000 TL civarındadır. Yarışmalarda başarılı olan atların yetiştiricilerine de % 10 pay verilmektedir. Geçtiğimiz yıllarda Gazi Koşusunda 1. olan atın antrenörüne 600bin liralık ödülün 60 bin lirası verilmiştir.
İstanbul Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu bünyesindeki Sualtı Teknolojisi okulu da son yılların cazip bölümlerindendir. Bu bölümden mezun olanlar sualtı sanayi ve turizm sektöründe malzeme bakım,onarım ve satış konusunda çalışmanın yanı sıra Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne bağlı gemi kurtarma bölümünde ve limanda görev yapmaktadırlar. Okulun 150 mezununun tamamı çalışıyor. 40 kontenjanlı okul uzun süre popülaritesini koruyacak gibi.

Optisyenlik de diğer bölümler gibi hayli popüler 2 yıllık bölümler arasında yerini almakta. Görme bozukluklarının düzeltilmesi ve giderilmesi içindizayn edilmiş optik gereçleri tedarik eden ve hastalara uygulayan eğitim görmüş kişilerin yetiştirildiği optisyenlik 2004 Haziran ayındaki yasa ilegözlükçü açmak için optisyenlik belgesinin zorunlu kılınması ise daha da popüler hale geldi.

Yeni bir bilim dalı olan mekatronik geleceğin parlak bölümlerinden. Bu bölümü okuyan öğrenciler daha mezun olmadan iş teklifi almaktalar. Mekatronik ev teknolojilerinden ileri tıbbi cihazlara, bilgisayar kontrollü tezgahlardan robotlara kadar oldukça geniş bir alanı kapsıyor.

İklimlendirme ve soğutma, havanın ısı, temizlik, sirkülasyon ve nem içeriklerinin daimi olarak kontrol edilmesi anlamına geliyor. ABD’de iklimlendirme-soğutmanın önümüzdeki 10 yıl içinde en fazla gelecek vaat eden meslekler arasında olduğu düşünülüyor. Türkiye’de ise 1990’larda genişleyen klima pazarı istihdamı artırdı. Mezunlar bölümle ilgili sistemleri, teçhizatı kurup işleterek, bakım ve tamirini yaparak mesleklerini icra ediyor.

Çalışma alanı geniş alanlardan bir diğeri de diş protez. Bu bölümü bitiren gençler diş hekimlerinin yanında çalışabildiği gibi kendi protez laboratuvarını da açabiliyor. Gıda teknolojisi okuyanlar da fabrikalarda, laboratuvarlarda tekniker olarak çalışıyor.

Bunların yanında;

Tapu Kadastro
Tüm Sağlık Programları (optisyenlik, dişprotez, acil yardım vs)
Kuyumculuk,
Gemi Haberleşme,
Gemi İnşa ve Güverte,
Grafik Tasarım,
Uçak ve Gövde Bakımı,
Raylı Sistemler,
Endüstriyel Otomasyon,
Bilgisayar,
Elektrik
gibi alanlarda istihdamın daha kolay olduğu bilinmektedir.
*****
Sınavsız Geçişe Kimler Başvurabilir?

Üniversitelere sınavsız geçiş hakkından kimler yararlanır, sınavsız geçiş hakkı, sınavsız iki yıllık önlisans programları, sınavsız geçiş ve 3a tablosu

ösym’nin sınavsız geçiş hakkı ile yaptığı açıklamalar ve kılavuzlarda verdiği bilgilere göre sınavsız geçiş hakkından;

1-meslek liselerinin herhangi bölümünden mezun olanlar

2- meslek liselerinin son sınıfında okuyor ya da beklemeli öğrenci olmak

3- yukarıdaki iki maddelik şartı taşıyan anadolu teknik, teknik, endüstri meslek, kız meslek, ticaret meslek, sağlık meslek, denizcilik meslek liselerinin öğrencileri de sınavsız geçişe başvurabilirler

4- açık meslek liselerinin son sınıfında öğrenci olmak ya da mezun olmuş olmak şartıyla açık meslek lisesi öğrencileri de sınavsız geçişe başvurabilirler.

YÖK sanal tercih rehberi indir

YGS LYS başarı sırası hesaplama sihirbazı Tıkla İndir