2018 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemine (ÖSYS) başvurular başladı. ÖSYM tarafından 2018-ÖSYS Kılavuzu'nun yayınlanması ile 2018 yılında üniversiteye geçiş sisteminde yapılan değişiklikler de netlik kazandı. İşte 2018 yılında uygulanacak bütün değişiklikler ve değişmeyen tek şey;

Değişikliklere Bakışımız Nasıl Olmalı?

Üniversiteye giriş sisteminde yapılan değişiklikler üniversite adaylarımızda kaygı meydana getirebilir. Fakat unutulmamalıdır ki; bu değişiklikler bütün adaylar için geçerlidir. Bu yönüyle adaylarımızın değişiklikleri yalnızca kendisi için geçerliymiş gibi değerlendirmesi objektif ve makul bir yaklaşım olmayacaktır. Sistemde her ne değişiklik yapılırsa yapılsın, düzenli ve verimli bir şekilde çalışma kararlılığını sürdüren adayların mutlaka başarılı olacağı gerçeği değişmeyecektir. Bununla birlikte yapılan değişikliklerin farkına varmak ve değişikliklerin etkilerini değerlendirmek çalışma ve sınav stratejilerinizi daha sağlıklı belirlemenize yardımcı olacaktır. Şimdi de üniversiteye giriş sisteminde yapılan ve 2017 yılında uygulanacak değişiklikleri detaylı bir şekilde inceleyelim;

Sınavsız Geçiş Tamamen Kaldırıldı

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin alanları ile ilgili ön lisans programlarına sınav puanı aranmaksızın birtakım önceliklerle beraber ortaöğretim başarı puanı ile yerleşmeleri esasına dayanan sınavsız geçiş tamamen kaldırıldı. 2015 yılında kademeli olarak başlayan sınavsız geçişin kaldırılması (sınavsız geçiş kontenjanları önce %40, geçen yıl da %50 azaltılmıştı) için yapılan kanunsal düzenleme birkaç ay önce de kamuoyuna ilan edilmişti. Kılavuzun yayınlanması ile bu durum üniversite adayları için de kesinleşmiş oldu. Sınavsız geçişin kaldırılması, sağlıkla ilgili ön lisans programlarına ve adalet, çocuk gelişimi, uçak teknolojisi gibi daha fazla tercih edilen ön lisans programlarına daha fazla alan dışı (genel lise mezunu) adayın yerleşmesine olanak sağlayacaktır.

Meslek Liseliye Ön Lisans Tercihinde Ek Puan Getirildi

Sınavsız geçişin kaldırılması ile birlikte meslek liselerine olan ilginin azalmaması adına mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunlarına ön lisans tercihlerinde ek puan uygulamasına geçildi. 2017'den itibaren mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunları alanlarının devamı niteliğinde olduğu kabul edilen ön lisans programlarını tercih ettiklerinde ek puan alacaklar. Başka bir ifade ile sınavsız geçiş yapılan programlara artık ek puan verilecek. Ek puan, ortaöğretim başarı puanının 0,06 ile çarpılmasıyla elde edilecek. Böylece ek puan öğrencinin ortaöğretim başarısına (lise başarısı) göre en az 15, en fazla 30 olacak. Meslek liselilerin alanları ile ilgili ön lisans programlarına ek puan alması, meslek lisesi öğrencileri arasında düzenli çalışmanın belirleyici olmasına, ön lisans programlarına daha nitelikli adayların yerleşmesine ve daha nitelikli mezunların verilmesine katkı sağlayacaktır.

LYS Oturumlarında Açık Uçlu (Kısa Yanıtlı) Sorular Yer Alacak

2017 yılında adaylar ilk defa açık uçlu sorularla tanışacak. Açık uçlu soruların yanıtı kısa olacak. Yanıt, adaylar tarafından cevap kağıdına hem yazılacak hem de kodlanacak. Optik okuyucu kodlamayı dikkate alacak. Açık uçlu soru bir tarih, neden-sonuç veya sorgulaması yapılan bir olayın adı veya bir işlemin sonucu şeklinde olacak. ÖSYM tarafından yayınlanan kısa yanıtlı soru örneklerine ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Her LYS oturumunda 3’er kısa yanıtlı soru olacak. Buna göre oturumlarındaki kısa yanıtlı (açık uçlu) soruların dağılımı şöyle;

LYS-1 Matematik Sınavı: Matematik Testi’nde 3 kısa yanıtlı soru yer alacak.
LYS-2 Fen Bilimleri Sınavı: Fizik, Kimya, Biyoloji Testlerinin her birinde 1’er olmak üzere toplam 3 kısa yanıtlı soru yer alacak.
LYS-3 Edebiyat-Coğrafya Sınavı: Dili ve Edebiyatı Testinde 2 ve Coğrafya-1 Testi’nde 1 olmak üzere toplam 3 kısa yanıtlı soru yer alacak.
LYS-4 Sosyal Bilimler Sınavı: Tarih, Coğrafya-2 ve Felsefe Grubu testlerinin her birinde 1’er olmak üzere toplam 3 kısa yanıtlı soru yer alacak. Felsefe Grubu testindeki kısa yanıtlı soru, tüm adaylar için ortak olan sorulardan yani Sosyoloji, Psikoloji veya Mantık sorularından biri olacak.
LYS-5 Yabancı Dil Sınavı: Yabancı Dil Testi’nde 3 soru kısa cevaplı soru olacak.

Bu konu ile ilgili önemli bir nokta da kısa cevaplı soruların doğrulardan götürmeyecek olması. Mevcut YGS-LYS test uygulamasında 4 yanlış 1 doğruyu götürüyor. Fakat kısa yanıtlı soruların yanlış olması puan kesintisine neden olmayacak.

LYS-1’de Sadece Matematik Testi Yer Alacak

2017 LYS’de yapılan önemli değişikliklerden biri de LYS-1‘de sadece Matematik Testi’nin yer alması oldu. Daha önce Matematik ve Geometri testlerinden oluşan LYS-1 sınavı yine 80 sorudan oluşacak ve 135 dakika olacak. Yeni uygulamada geometri soruları da Matematik Testinde yer alacak. Böylece sınavda iki kitapçık yerine tek kitapçık kullanılacak. Bu durum hem kitapçık toplama ve dağıtma sürecindeki zaman kaybını önleyecek hem de geometri yapmayan veya yapamayan adayların bütün süreyi matematik sorularına ayırmalarına fırsat tanıyacak. Önceki uygulamada iki kitapçık olduğundan matematik testi için tanın süre sonrasında matematik soru kitapçığı toplanarak geometri soru kitapçığı dağıtılıyor ve aday geometri yapsa da yapamasa da 60 dakika geometri soruları ile baş başa kalıyordu.

MF ve TM Puan Türlerinde Geometri Sorularının Katkısı Arttı

LYS-1 sınavında Matematik ve Geometri testlerinin birleştirilerek sadece Matematik Testi’ne yer verilmesi Matematik-Fen (MF) ve Türkçe-Matematik (TM) puan türlerinde Geometri sorularının ağırlığını arttırdı. Yeni uygulamada Matematik testinin ağırlığı, önceki uygulamadaki matematik ve geometri testinin ağırlıklarının toplanması ile elde edildi. Bu durum geometri sorularının değerini yükseltti. Örneğin eski sistemde Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon vb. sağlık programlarına yerleştirmede kullanılan MF3 puan türünün hesaplanmasında geometri sorularının katkısı en az olarak %5 iken; yeni uygulamada geometri sorularının katkısı, sorular matematik testinde yer alacağı için %18 olacak. Yine Hukuk, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Psikoloji programlarına yerleştirmede kullanılan TM3 puan türünün hesaplanmasında geometri sorularının katkısı yüzde 5 iken, yeni uygulamada yüzde 23 olacak.

Açıköğretim Programlarına Puan Türü Getirildi

Eski sistemde açıköğretim programlarının puan türü bulunmuyor ve yerleştirme sırasında en yüksek puan dikkate alınıyordu. Daha önce kontenjan sınırlaması olmayan açıköğretim programlarına kademeli olarak kontenjan sınırlaması getirilmesi süreci geçen yıl sona ermişti. Bu yıl da açıköğretim ön lisans ve lisans programlarına puan türü getirildi. Programın örgün öğretimdeki puan türü neyse açıköğretimde de aynı puan türü geçerli olacak. Örneğin açıköğretim Sosyoloji programı da örgün Sosyoloji programları gibi TM3 puan türünden öğrenci alacak.

Öğretmenlik Programlarının Tamamı ve İlahiyat LYS İle Öğrenci Alacak

Öğretmenliklerin programlarının büyük bir bölümü LYS puan türü ile öğrenci alırken bir kısmı da YGS puan türü öğrenci alıyordu. Bazı öğretmenliklerin YGS puan türü ile öğrenci almasının nedeni, ilgili öğretmenliğe ek puan alarak yerleşebilen meslek lisesi öğrencilerin bulunmasıydı. Fakat lisans programlarına ek puan uygulaması da geçen yıl kaldırıldı. Bu yıl YGS ile öğrenci alan öğretmenliklerin ve ilahiyat programının (Mezunları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni olarak da atanıyor) da LYS’ye aktarılması ile bütün öğretmenliklerin LYS puan türü ile öğrenci alması ve böylece öğretmenlik programları arasında bir standart oluşması sağlandı.

YGS’den LYS’ye aktarılan öğretmenlikler şöyle;

Daha önce YGS1 puan türü ile öğrenci alan Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği yeni düzenleme ile artık MF1 puan türü ile öğrenci alacak.
Daha önce YGS2 puan türü ile öğrenci alan Kimya Öğretmenliği yeni düzenleme ile artık MF3 puan türü ile öğrenci alacak.
Daha önce YGS4 puan türü ile öğrenci alan İlahiyat/Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni yeni düzenleme ile artık TS1 puan türü ile öğrenci alacak.
Daha önce YGS4 puan türü ile öğrenci alan Özel Eğitim Öğretmenliği yeni düzenleme ile artık TS1 puan türü ile öğrenci alacak.
Daha önce YGS5 puan türü ile öğrenci alan Okul Öncesi Öğretmenliği yeni düzenleme ile artık TS1 puan türü ile öğrenci alacak
Daha önce YGS6 puan türü ile öğrenci alan Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği yeni düzenleme ile artık TM2 puan türü ile öğrenci alacak.

Öğretmenliklerin LYS puan türüne aktarılmasında en dikkat çekici olanı Okul Öncesi Öğretmenliği. Okul Öncesi Öğretmenliği, eşit ağırlık YGS puanlarından YGS5 ile öğrenci alırken LYS’de Türkçe Sosyal (TS1) puan türünden öğrenci alacak. Bu durum sözel alandan üniversiteye hazırlanan adaylar için büyük bir fırsat oluşturdu.

Öğretmenlik Programlarına Taban Başarı Puanı Getirildi

YÖK, Tıp Fakültesi ile başladığı taban başarı sırası uygulamasına bu yıl öğretmenlikleri de ekledi. 2017’den itibaren Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık programı da dahil öğretmenlik tercihinde bulunabilmek için ilk 240 bin içerisinde yer almak gerekecek. Yeni uygulama ile 240 bin başarı sıralamasına ulaşamayan aday, vakıf üniversitelerinin ücretli öğretmenlik kontenjanlarına da yerleşemeyecek. Öğretmenlik programlarına 240 bin başarı sırası gerisinden yerleşmeler genellikle vakıf üniversitelerin ücretli kontenjanlarına yapılıyordu. Örneğin geçen yıl rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümünün devlet üniversitesi kontenjanlarına en düşük 60 bin 400 başarı sırası ile yerleştirme yapılmışken, aynı bölümün vakıf üniversitesi ücretli kontenjanlarına en düşük 627 bin başarı sırası ile yerleştirme yapılmıştı.

Üniversiteye giriş sisteminde uygulanan diğer taban başarı puanı uygulamaları da şöyle;

Tıp Fakültesi 40 bin,
Hukuk Fakültesi 150 bin,
Mimarlık 200 bin,
Mühendislik programları (Orman, Ziraat, Su Ürünleri Fakülteleri hariç, Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği programı dâhil) 240 bin,
Öğretmenlik programları 240 bin.

Geciken Aday, Sınav Binasına Alınmayacak!

ÖSYM bu yıl ilk defa sınav binasına (sınav salonu değil, birçok sınav salonunun bulunduğu sınav binası) girişlere süre sınırlaması getirdi. Yeni uygulama ile adaylar, saat 10.00’da başlayan sınavlarda saat 09.45’ten sonra; saat 14.30’da başlayan sınavlarda ise saat 14.15’ten sonra sınav binalarına alınmayacak. Bu sınırlama özellikle büyük şehirlerdeki adayların ulaşım konusunda daha dikkatli olmalarını gerektiriyor.

Yeniliklerin üniversite adaylarımıza hayırlı olması dileklerimle, yapılan değişikliğin bütün adaylar için geçerli olduğu ve değişmeyen tek şeyin düzenli ve verimli bir şekilde çalışma kararlılığını sürdüren adayların mutlaka başarılı olacağı gerçeğinin değişmeyeceğini tekrar hatırlatmak isterim. Üniversiteye giriş sistemi ve yeniliklerle ilgili sorularınızı buraya tıklayarak bana ulaştırabilirsiniz.